Jak dbać o żeliwne naczynia

Żeliwne garnki i patelnie nie są tanie w zakupie. To fakt. Jednak, jeśli będziemy o nie odpowiednio dbać, posłużą nam wiele lat – może nawet całe życie. Ważne, by trzymać się pewnych prostych zasad. Tego, jak używać i jak konserwować żeliwne naczynia. Oto krótki przewodnik.

Nim szczegółowo przyjrzymy się problemowi, warto podkreślić jedną kwestię – konserwacja naczyń z żeliwa będzie odbywać się nieco inaczej w przypadku, gdy garnek pokryty jest dodatkową warstwą zapobiegającej przywieraniu emalii, a inaczej, gdy tej dodatkowej warstwy na niego nie nałożono.

Dlatego też, nim pierwszy raz umyjesz swoją żeliwną patelnię lub garnek, upewnij się, w jakiej technologii została wyprodukowana. Czy jest to żeliwo „tradycyjne”, czy „nowoczesne”.

Garnki żeliwne, jak używać te bez powłok zapobiegających przywieraniu

Zacznijmy od „tradycyjnych” naczyń żeliwnych, czyli takich, które nie posiadają dodatkowej warstwy ochronnej. Są one bardzo trwałe, jednak nieodpowiednio konserwowane, mogą np. zardzewieć.

By zapobiec rdzewieniu naturalnego żeliwa, należy unikać długiego ich namaczania i przechowywania w nich kwaśnych potraw. Po umyciu garnek żeliwny trzeba dokładnie osuszyć i odstawić w miejsce wolne od wilgoci.

Jeśli już na powierzchni naszego garnka pojawi się rdza, usuwa się ją drucianą myjką lub wodą z sodą oczyszczoną. Naczynie wolne od rdzy trzeba umyć, osuszyć, wlać do niego olej, a następnie rozgrzać je do temperatury 170-200 stopni Celsjusza (na palniku lub w piekarniku). Gdy większość tłuszczu zostanie wchłonięta, resztę usuwa się papierowym ręcznikiem.

Jak używać garnki żeliwne z powłoką zapobiegającą przywieraniu

W przeciwieństwie do garnków bez powłoki, te z dodatkowym zabezpieczeniem nie powinny pozostawać w kontakcie z akcesoriami z metalu i materiałami ściernymi. Do ich mycia należy używać neutralnych detergentów i miękkiej gąbki, a po umyciu warto je dokładnie osuszyć.

Powłoki ceramiczne czy szklane nie są szczególnie odporne na uszkodzenia mechaniczne. Dlatego podczas używania i przechowywania garnków i patelni z „nowoczesnego” żeliwa, warto zadbać o to, by ich nie upuszczać i nie uderzać.

Do mieszania i obracania potraw w tego typu naczyniach najlepiej jest używać akcesoriów z drewna lub z silikonu.

Jak myć patelnie żeliwne

Wbrew pozorom nie jest to trudne. Nawet odpowiedź na pytanie o to, jak wyczyścić przypaloną patelnię żeliwną, nie powinna przerażać ?

Zabrudzoną patelnię z żeliwa wystarczy zalać ciepłą (nie gorącą!) wodą na ok. kwadrans. Następnie dno trzeba oczyścić gąbką lub łopatką, wytrzeć do sucha i podgrzać na ogniu przez około dwie minuty. Na koniec patelnię warto przesmarować tłuszczem z obu stron – i już. Żeliwna patelnia będzie jak nowa.

A jak wyczyścić przypaloną patelnię z żeliwa? Na początek trzeba rozgrzać ją od ok. 200 stopni. Następnie wysypać na jej dno sól i wyszorować… połówką ziemniaka. Wreszcie pozostaje zmycie patelni wodą i staranne jej osuszenie oraz oczywiście konserwacja tłuszczem na gorąco.