Jakie garnki są najzdrowsze?

Garnki należą do tych elementów wyposażenia kuchni, których używamy najczęściej. To, z jakiego materiału są wykonane, w jaki sposób reagują na temperaturę oraz rodzaj produktów, które są w nich przygotowywane, może mieć istotne znaczenie dla naszego zdrowia.

Garnki, rondle, patelnie – to kuchenni eksperci od zadań specjalnych. Podczas gotowania i pieczenia poddawane są temperaturom wysokim, w lodówkach temperaturom niskim. Pali się je ogniem, podgrzewa w nich tłuszcze, przechowuje potrawy o kwaśnym lub zasadowym pH, uszkadza mechanicznie. I choć teoretycznie nie powinno mieć to miejsca, ze względu na właściwości materiału, z którego są wykonane, niektóre garnki będą reagować na te zwyczajne w kuchni sytuację zmianami składu chemicznego i wydzielaniem szkodliwych substancji.

Znaczenie ma nie tylko co będziemy w garnkach przygotowywać, ale także to, w jaki sposób zamierzamy ich używać. Nim dokona się zakupu tych niezwykle istotnych kuchennych pomocników, warto sprawdzić w instrukcji obsługi lub zapytać sprzedawcę – jakie garnki sprawdzą się podczas gotowania na ogniu, jakie będą dobre do pieczenia w piecu, a jakie garnki do indukcji.

Jakie garnki stalowe

Przegląd materiałów, z których wykonuje się naczynia kuchenne nie bez powodu zaczynamy od stali nierdzewnej typu 18/10 (18% chromu i 10% niklu). Garnki ze stali nierdzewnej cechuje jedna ważna zaleta – są one odporne na korozję. Dzięki temu można w nich swobodnie przygotowywać potrawy kwaśne i z dużą zawartością wody. Takim garnkom nie przeszkadzają także znaczne i gwałtowne zmiany temperatury.

Wadą naczyń ze stali tego typu może być zawartość niklu – wiele osób jest na niego uczulonych. O czym także warto wiedzieć, stal nierdzewna ma niską przewodność cieplną, co skutkuje większą podatnością gotowanych w nich potraw na przypalanie.

Jakie garnki żeliwne

Żeliwo jest od bardzo dawna wykorzystywane do produkcji naczyń kuchennych. To ulubiony materiał kucharzy z Dalekiego Wschodu – japońskie naczynia, jak garnki czy woki często wykonane są z żeliwa. Materiał ten nagrzewa się wolno, za to ma znaczną pojemność cieplną, sprawdza się więc idealnie, gdy potrawa wymaga wolnego gotowania.

Niewątpliwą wadą żeliwa jest jego waga. Większość naczyń żeliwnych trudno podnieść jedną ręką. Dlatego, jeśli zapytacie nas: „jakie garnki żeliwne polecacie”, odpowiemy, że warto zainwestować więcej i zaopatrzyć się w garnki jak najlżejsze – dostępne u najlepszych producentów.

Co ważne, w przypadku żeliwa: jest ono podatne na działanie kwasów z żywności (cytryna, pomidor). Pod ich wpływem może dojść do dekoloryzacji i przenikania jonów metalu do żywności. Dlatego też w tego typu naczyniach nie należy żywności długo przechowywać, dobrze jest je od razu umyć i szybko osuszyć.

Decydując się na zakup garnków z żeliwa, warto zainteresować się naczyniami pokrytymi powłoką zapobiegającą przywieraniu. Jest to rodzaj szkliwa, które separuje żeliwo od bezpośredniego kontaktu z żywnością. Dzięki niemu żeliwny garnek nic nie traci na swoich cennych właściwościach, staje się za to jeszcze zdrowszy i praktyczniejszy w użyciu.

Jakie garnki aluminiowe

Jeśli chodzi o wagę, aluminium stanowi przeciwieństwo żeliwa. Jest bowiem bardzo lekkie. Aluminium świetnie przewodzi ciepło, co czyni je idealnym do naczyń, w których przygotowuje się potrawy szybko przypalające się (np. z mąki czy mleka).

Dodatkowo, aluminium, o ile warstwa zewnętrzna nie zostanie uszkodzona, jest odporne na korozję, co stanowi argument za tym materiałem, ale już nie na kwasy (np. sos pomidorowy). Dlatego naczynia aluminiowe zwykle pokrywa się ceramiczną warstwą ochronną.

Uwaga – aluminiowe naczynie z uszkodzoną warstwą ochronną nie powinno być dalej używane. Jony aluminium łatwo bowiem przedostają się do potraw, a ich spożywanie może bardzo negatywnie wpłynąć na nasze zdrowie. Pierwiastek ten ma wpływ na zwiększenie ryzyka zachorowania na chorobę Parkinsona i Alzheimera.

Jakie garnki miedziane

Miedź posiada świetną przewodność cieplną, sprawdza się idealnie do przygotowywania potraw, które łatwo ulegają przypaleniu. Co więcej, jest to materiał bardzo higieniczny – posiada właściwości antybakteryjne. Miedziane garnki wykazują również znaczną odporność na korozję.

Niestety, odporność na ścieranie jest w przypadku naczyń miedzianych niska, dlatego zwykle pokrywa się je od wewnątrz warstwą stali nierdzewnej. Przeciwko miedzi przemawia też jej cena – wykonane z niej naczynia są wyjątkowo drogie.